"Keep it simple" (B.B. King)

18.11.2024

Skilur f.v. Orkumálastjóri ekki EES-samninginn?

Framsóknarflokkurinn, ásamt öðrum stjórnmálaflokkum í fráfarandi ríkisstjórn, stóð fyrir innleiðingu samkeppnisreglna og orkupakka ESB. Þar er raforkan okkar skilgreind sem hver önnur vara (eins og kaffi, ávextir og skór) en ekki sjálfsögð þjónusta eins og áður. Raforkan lýtur því markaðs- og samkeppnislögmálum ESB eins og aðrar vörur. Frjálst flæði vöru, fjármagns, fólks og þjónustu, þ.e. „fjórfrelsið“ er greipt í stjórnarskrá ESB. Frjálst flæði raforku yfir landamæri er þar með talið.
Allur þingflokkur Framsóknarflokksins samþykkti innleiðingu 3. orkupakka ESB árið 2019, allir sem einn. Spurning vaknar hvort þingmenn Framsóknar hafi skilið til fulls hvað þeir voru að samþykkja? Þingmenn VG höfðu t.d. ekki hugmynd um það. Þriðji orkupakki ESB skyldar nefnilega stjórnvöld til að tryggja og auðvelda aðgengi nýrra raforkuframleiðenda til að tryggja og auðvelda aðgengi nýrra að markaðnum og þróa raforkumarkaðinn „til aukinnar hagkvæmni og skilvirkni“ og að ryðja úr vegi öllum hindrunum fyrir raforkutenginum á milli landa.
Í samræmi við ákvæði orkupakkanna hefur verið sett á fót hér á landi „markaðstorg“ fyrir raforkuviðskipti; Elma orkuviðskipti, sem eru í eigu Landsnets og Vonarskarð, sem er einkarekið. Nú þurfa heimili og lítil fyrirtæki að keppa við stórfyrirtæki um raforkuna á uppboðsmarkaði.
ESB-sinnar hér á landi fagna því að sjálfsögðu.

Halla Hrund Logadóttir f.v. Orkumálastjóri skrifaði þ. 17. nóvember 2024 grein á visir.is 1) þar sem hún segir m.a.:

„Raforka er ekki bara vara sem seld er til hæstbjóðanda. Hún er lífæð samfélagsins, grundvöllur daglegs lífs og atvinnurekstrar. Nú þarf að tryggja að allir njóti góðs af henni. Líka venjuleg fyrirtæki, garðyrkjubændur og heimilin í landinu. Viljum við verða verstöð fyrir erlenda fjárfestingasjóði, þar sem við seljum auðlindir okkar sem hrávöru til hæstbjóðanda, eða viljum við byggja upp fjölbreytt atvinnulíf sem styður við nýsköpun, minni fyrirtæki, virðisaukandi framleiðslu og gjaldeyrissparandi starfsemi? Þetta er ekki aðeins spurning um hagnað eða markaðslögmál – þetta er spurning um stefnu, gildi og framtíðarsýn fyrir Ísland.”

Þarna heldur f.v. Orkumálastjóri því blákalt fram, að raforkan sé alls ekki „vara“ sem ekki sé hægt að selja á uppboðsmarkaði og að stefna (líklega stefna Framsóknar) geti bjargað ástandinu. Nú er það svo, að Framsóknarflokkurinn gerði á síðasta kjörtímabili algjörlega misheppnaða tilraun til að skáka eigin misgjörðum með því að ganga í berhögg við ákvæði EES-samningsins og setja lög um forgangsorku til heimilanna 2). Þeir eru greinilega enn ekki búnir að fatta EES og telja að þetta ætti ekki að vera mikið vandamál þar sem heimilin nota einungis um 5% af raforkuframleiðslunni. Frumvarpið var þó gert afturreka og stólpagrín gert að flutningsmanni þess. Ráðherra orkumála sagði t.d. að það væri mun skynsamlegra að „treysta á samfélagsvitund orkufyrirtækjanna“!

Landsvirkjun er langstærsti framleiðandi raforku hér á landi. Ef svo stór framleiðandi raforkunnar er skyldaður til að tryggja ákveðnum viðskiptavinum ákveðið magn, þá tryggir það í raun yfirburði þess kaupanda gagnvart seljendum, raforkumiðlum, afætum og öðrum milliliðum og ekki síst öðrum framleiðendum raforkunnar. Frumvarpið gekk hins vegar út á það að aftengja raforkuna frá lögmálum hins frjálsa markaðar, m.ö.o. markaðslögmálin voru tekin úr sambandi. Þetta stangast algjörlega á við ákvæði EES-samningsins.

Þriðji orkupakki ESB gerir reyndar ráð fyrir að yfirvöldum sé heimilt að skylda fyrirtæki til að sinna heimilum og fyrirtækjum við vissar efnahagslegar aðstæður (neyðarástand) en þá þarf að skilgreina vel það ástand og þær skyldur og ástæður þurfa að vera gagnsæjar, án mismununar, sannprófanlegar og tryggja jafnan aðgang raforkufyrirtækja að neytendum. Ekki er þó með neinu móti hægt með íslenskum lögum að mismuna hópum viðskiptavina eftir því hvaða magn og verð þeir borga á raforkumarkaði.

Nú vaknar sú spurning hvernig f.v. Orkumálastjóri, Halla Hrund Logadóttir ætlar sem þingmaður Framsóknar eða jafnvel sem nýr orkumálaráðherra að aftengja framleiðslu og sölu á raforku frá markaðslögmálum ESB? Segja upp EES? Segja Ísland frá orkupökkum ESB?

...eða er kannski bara best að treysta áfram á samfélagsvitund orkufyrirtækjanna?

Ps. Undirritaður hefur ítrekað beint fyrirspurnum um þessi atriði til Höllu Hrundar en hún hefur enn ekki svarað þeim.

ref.

1) https://www.visir.is/g/20242650864d/-hvenaer-var-thetta-samtal-vid-thjodina-tekid-spurdi-gardyrkjubondinn

2) https://www.althingi.is/altext/154/s/0635.html

Dægurmál | Breytt s.d. kl. 15:57 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (1)

23.10.2024

350 milljarða tilfærsla á mengun frá ESB til Hafnarfjarðar

Á Ísland að verða stærsti og dýrasti ruslahaugur ESB?

Lítið hefur verið fjallað um almenna andstöðu og mótmæli íbúa Hafnarfjarðar og í raun íbúa Stór-Reykjavíkur við áætlanir Reykjavíkurborgar / Orkuveitunnar / Carbfix um að dæla á ári hverju 3 milljónum tonnum af mengunarúrgangsefnum (aðallega CO2), þ.e. efnaúrgangi frá járn-, stál-, ál- og sementsiðnaði í ESB. Þessi úrgangsefni verða á fljótandi formi og innhalda um 5.700 tonn af ýmiss konar snefilefnum sem sum hver geta verið baneitruð jafnvel í litlum skömmtum svo sem blásýru, arsen, kvikasilfur, kadmíum, blý o.fl.

Smíðuð verða sérstök eiturefnaflutningsskip

Fjölmennur íbúafundur var haldinn í Bæjarbíó í byrjun janúar 2024 þar sem Hafnfirðingar kröfðust svara við ýmsum áleitnum spurningum einkum hvað varðar skort á upplýsingum og á samráði við íbúana. Skv. heimasíðu samtakanna „Mótmælum staðsetningu Coda Terminal við í búabyggð“ á Facebook þykir mörgum sem Rósa Guðbjartsdóttir bæjarstjóri hafi farið á bak við íbúa Hafnarfjarðar með því að skrifa undir tvær stuðningsyfirlýsingar til handa Carbfix vegna Coda Terminal verkefnisins þ.e. í október 2020 og í febrúar 2022, án þess að spyrja íbúa bæjarins áður álits þ.e. hvernig þeim litist á verkefnið heldur hafi hún staðfest að verkefnið nyti fulls stuðnings sveitafélagsins og þá væntanlega þeirra íbúa sem í því búa! Slík yfirlýsing var m.a. nýtt af Carbfix til að krækja í 16 milljarða styrk frá ESB „með fullum stuðningi nærsamfélagsins“. Skyldi tilgangurinn hafa helgað meðalið?

Hafnfirðingar mótmæla og krefjast svara

Aðdragandi þessa tilraunaverkefnis er þó lengri og má rekja allt aftur til júní 2019 er undirrituð var viljayfirlýsing stjórnvalda, stóriðjunnar og Orkuveitu Reykjavíkur um hreinsun og bindingu kolefnis. Í kjölfarið hófu fyrirtækin undirbúning og skoðun á mögulegu förgunarverkefni við Straumsvík. Þreifingar og viðræður áttu sér stað á milli fyrirtækisins og Hafnarfjarðarhafnar og umhverfis- og skipulagssviðs Hafnarfjarðarbæjar um möguleikana kæmi til þessarar uppbyggingar án þess að þessi áform væru kynnt fyrir íbúum bæjarfélagsins.

Það skal tekið skýrt fram, að Hafnfirðingar eru ekki að mótmæla aðferðum Carbfix við kolefnisförgun, heldur einungis staðsetningu Coda Terminal tilraunaverkefnisins við bæjardyr þeirra á Völlunum í Hafnarfirði.

Hafnfirðingar kalla nú eftir því að bæjarstjórinn, Rósa Guðbjartsdóttir standi með íbúum bæjarins, taki samtalið við bæjarbúa og hlusti á áhyggjur þeirra og útskýri mál sitt áður en hennar embættistíma lýkur um áramótin. Allar líkur eru þó á því að það verði valtað yfir Hafnfirðinga því skv. grein um Coda Terminal í Mbl í dag áætlar Orkuveitan að tilraunaverkefnið muni skili alls 350 milljarða hagnaði á næstu árum. Þrjú önnur slík verkefni séu í deiglunni og þá vaknar sú spurning hvort önnur bæjarfélög séu reiðubúin að fórna náttúrunni og mannlífinu fyrir alla milljarðana sem í boði eru?

Fylgist með á Facebook:

Dægurmál | Breytt s.d. kl. 16:55 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (3)

16.10.2024

Kína sigrar að lokum

Northvolt - Svíar hefja framleiðslu á bílarafhlöðum

Sænski athafnamaðurinn Peter Carlsson stofnaði rafhlöðufyrirtækið Northvolt í Skellefteå árið 2015 en hann hafði áður starfað m.a. hjá Ericson og Tesla. Drifkrafturinn að stofnun fyrirtækisins var óttinn við yfirburði Kína á þessu sviði og þörf Evrópu fyrir eigin, sjálfstæða rafhlöðuframleiðslu. Risaverksmiðjan í Norður-Svíþjóð átti einnig að vera mikilvægasta framlag Svía í „baráttunni gegn loftslagsbreytingum“ þ.e. til orkuskipta, „grænu byltingarinnar“ og bjartasta von ESB til að draga úr innflutningi á olíu og rafhlöðum frá Kína. Fjárfestar voru ekki lengi að bregðast við þessum frábæru grænu hugmyndum og fyrirtækinu var nær drekkt í fjármagni m.a. frá bílaframleiðendunum Volkswagen, BMW og Volvo. Goldman Sachs, sænska ríkið og fjárfestingabanki ESB lögðu einnig til fleiri milljarða dollara. Síðar kom einnig mikið fjármagn frá bæði kanadíska og þýska ríkinu. Northvolt hafði það hlutverk að framleiða „heimsins grænustu rafhlöðu“. Risaverksmiðjan var vígð í júní 2022.

Risaverksmiðja Northvolt í Skellefteå

Leitin að hinni fullkomnu bílarafhlöðu

Í júní 2024 kynnti kínverski rafhlöðuframleiðandinn, CATL nýja litíumrafhlöðu fyrir rafbíla sem eykur drægni þeirra í 1.000 km sem þýðir að hægt er að aka t.d. frá London til Berlínar á einni hleðslu. Hleðsla í 10 mínútur skilar um 600 km (um 1 km/sek). Kapphlaupið um nýjar, ódýrari, kröftugri, hraðari en um leið öruggari og umhverfisvænni rafhlöður heldur áfram á fullri ferð. Um 40% af verði rafbíla felst í rafhlöðunni einni og 40% til 60% af kolefnisspori hans. Það er því mikið í húfi.
Aðallega er um að ræða tvær megin tegundir litíumrafhlaðna: Annars vegar þær sem innihalda járn og fosfat (LFP) og hins vegar þær sem innihalda nikkel, mangan og kóbalt (NMC) sem eru orkumeiri en LFP eru taldar öruggari, ódýrari, endingarbetri og um leið umhverfisvænni. Framleiðslan þ.e. nauðsynlegur námugröftur er þó ekki án fórna fyrir umhverfið og stuðlar m.a. að eyðingu skóga. Menn leita því nýrra aðferða og nýrra efna í stað litíums sem uppistöðuefnis í rafhlöðunum.

Þróunin gengur þó hægt og eru menn m.a. að skoða svokallaða „hliðarmálma“ (e. transition metals) svo sem litíum, kóbalt, nikkel, mangan og grafít. Á undanförnum tveimur árum hefur verðið á litíumkarbónati fjórtánfaldast! Kínverjar vinna nú að því að þróa rafhlöður sem byggjast á natríumjónum (e. sodium-ion batteries), manganjónum (e. magnesium-ion batteries), og sinki (zink-air batteries), sem myndu gjörbreyta framleiðslunni. Auðveldast og ódýrast er að sjálfsögðu að byggja á natríum jóninni en rafhlöðurnar eru enn taldar vera fremur kraftlitlar og henta því einungis í minni og léttari farartæki fyrir styttri vegalengdir en þær þola þó vel kulda.
Annar möguleiki er að nota fastkjarnarafhlöður (solid-state batteries) í stað þeirra sem innihalda vökva. Þær eru kraftmeiri, hraðari, öruggari og duga mun lengur og kolefnisspor þeirra er minna. Hins vegar eru þær enn mun dýrari en litíumrafhlöður í framleiðslu (allt að 25 sinnum dýrari) og hefur það tafið fyrir notkun þeirra í rafbílum.

Rafhlöður gerðar með natríumjónum

Vindarnir snúast í ESB

Ljóst er að Kína eykur stöðugt á forskot sitt á Bandaríkin og önnur ríki í raf(bíla-)væðingunni. Ríkisstjórn Kína hafði þegar árið 2015 samið stefnumótandi áætlun "Made in China 2025" með það að markmiði að verða leiðandi í heiminum í tíu hátæknigeirum, þar á meðal í framleiðslu á rafbílum og rafhlöðum.

Hækkandi verð á hráefnum, vaxandi viðskiptastríð Kína og USA, sem dregur úr framboði hráefna frá Kína og hækkandi verðbólga og vextir í ESB hafði afar slæm áhrif á starfsemi verksmiðjunnar í Skellefteå. Northvolt hefur ekki getað staðið við skuldbindingar sínar en fyrirtækið gefur þó enn ekki upp neinar framleiðslutölur. Á sama tíma áformar Northvolt mikla stækkun því til stendur að byggja nýja rafhlöðuverksmiðju í Gautaborg í samvinnu við Volvo Cars, orkugeymslu í Póllandi og verksmiðjur bæði í Kanada og Þýskalandi. Það hefur vakið upp miklar deilur í Svíþjóð að sænska ríkið skuli hafa lagt til fyrirtækisins 600 milljónir sænskra króna því slíkir gjafagjörningar ríkisins til einstakra fyrirtækja er að jafnaði taldir óásættanlegir þar í landi (öfugt er því farið á Íslandi) einkum fyrir stjórnvöld sem vilja stuðla að frjálsri samkeppni - sérstaklega eftir skipasmíðakreppuna á áttunda áratugnum, þar sem sænska ríkið fjárfesti háar fjárhæðir í skipasmíðastöðvum sem fóru á hausinn.

Þrátt fyrir mikinn fjárhagslegan stuðning úr ýmsum áttum hefur Northvolt ekki enn tekist að gera Svíþjóð að „rafhlöðu-stórveldi" ESB. Stórir væntanlegir viðskiptavinir svo sem Scania og BMW hafa sagt upp milljarðasamningum vegna tafa. Enn er framleiðslan nánast engin og tekjurnar að sama skapi mjög takmarkaðar.

Í júlí 2024 birti Bloomberg grein sem fékk mikla athygli. Undanfarið ár hefur Kína lækkað verð á litíumjónarafhlöðum um helming með aðstoð ríkisstyrkja og skilvirkri framleiðslu. Kínversku fyrirtækin dæla nú út ódýrum rafhlöðum á Evrópumarkaðinn. Nokkur evrópsk rafhlöðuframleiðsluverkefni sem ekki hafa haft enn tíma til að reisa sínar eigin verksmiðjur fara nú á hausinn. Á sama tíma býðst evrópskum rafhlöðuverksmiðjur flytja starfsemi sína til Bandaríkjanna vegna sérstakra „styrktarpakka“ þar í landi.

Samkvæmt heimildum er ástæða framleiðsluerfiðleika Northvolt blanda af nokkrum þáttum: Það er mjög flókið að framleiða rafhlöður í iðnaðargæðum, en einnig er um að kenna kunnáttuskorti, óraunhæfum tímaáætlunum og illa hönnuðum vélbúnaði, sem ekki hefur staðið undir gæðakröfum m.a. hvað varðar léleg gæði þeirra katóðuskauta sem nauðsynleg eru fyrir framleiðsluna og sem átti að framleiða í Svíþjóð en sem þarf nú að kauka frá Kína. Bílaframleiðendurnir, stærstu viðskiptavinirnir eiga einnig í fjárhagslegu basli vegna hás kostnaðar og minnkandi rafbílakaupa fyrirtækja og almennings. Þetta er að hluta vítahringur því enginn selur rafbíl án rafhlöðu. Ekki bætir úr skák að fyrir skömmu kynnti Mario Draghi, fyrrverandi forseti Seðlabanka Evrópu, dramatíska skýrslu sem skók stofnanir ESB. Niðurstaðan er sú að ESB þurfi að fjárfesta fyrir 800 milljarða evra til að standa Bandaríkjunum og Kína á sporði í samkeppnishæfni.

Í lok september er fjárhagsstaða Northvolt orðin það slæm að segja þurfti upp 1.600 starfsmönnum fyrirtækisins en þrátt fyrir allt er Northvolt er eina rafhlöðufyrirtækið í Evrópu sem hefur hafið rafhlöðuframleiðslu fyrir rafbíla.

Þess vegna eru viðræður í gangi milli sænskra og þýskra stjórnvalda og framkvæmdastjórnar ESB, sem að lokum snýst um það hvort Northvolt sé svo hernaðarlega mikilvægt fyrir Evrópu að það sé þess virði að bjarga frá hugsanlegu gjaldþroti – til að hindra að framleiðslan færist yfir til kínverskra fyrirtækja? Hingað til hafa sænsk og þýsk stjórnvöld neitað að aðstoða Northvolt frekar. En enn vantar þó talsvert upp á fjármögnun fyrirtækisins. Ástandið hefur haft alvarleg áhrif á um 300 fyrirtæki í Norður-Svíþjóð.

Hnignun Evrópu

Saga Northvolt er sorgarsaga sem endurspeglar hnignun Evrópu sem byggist m.a. á vaxandi miðstýringu innan ESB, hárri verðbólgu og háum vöxtum, háum orkukostnaði, lágri framleiðni og stóru, afar stirðu og flóknu reglugerðarumhverfi. Óraunhæfir grænir loftslagsdraumar koma einnig þar við sögu þar sem miklum peningum er sóað í óraunhæfar lausnir. Og ekki síst alvarlegt vanmat á aðal keppinautnum, Kína.

Evrópa er að hrynja, Kína mun sigra.

Ref.

https://www.dn.se/ekonomi/northvolt-skulle-radda-klimatet-jobben-och-europas-oberoende-av-kina/

https://dialogue.earth/en/business/chinas-position-in-the-global-race-for-alternative-ev-batteries/

https://leadthecharge.org/rainforest-foundation-norway-documents-deforestation-impacts-of-ev-supply-chain/

https://www.svd.se/a/xmQ47p/svd-techbrief-vad-gick-snett-pa-northvolt

Dægurmál | Breytt 17.10.2024 kl. 13:42 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)

11.10.2024

Mun Orkuveitan byrla Hafnfirðingum ógeðsdrykki á kostnað Reykvíkinga?

Orkuveitan (OR) er eigandi Carbfix / Coda terminal og hefur nú gert áætlanir um að veita 68 milljörðum af áhættufé í starfsemi Carbfix. Reykvíkingar hafa áður haft afar slæma reynslu af slíkum "fjárfestingum" sem Reykjavíkurborg hefur staðið fyrir á kostnað þeirra og má þar nefna risarækjuævintýrið mikla því Reykjavíkurborg hefur þann slæma sið að seilast langt út fyrir kjarnastarfsemi sína, í óþökk borgarbúa.

Nýjasta dellan er tilraunaverkefni Coda terminal í Hafnarfirði. Dæla á þremur milljónum tonna af CO2 vökva (straumi) sem inniheldur 5.700 tonn af óskilgreindum eiturefnaúrgangi (þetta eru 85 sneisafullir 40 feta gámar á ári af eiturvökva) niður í jarðveginn við íbúðabyggðina á Völlunum, þvert á vilja íbúanna. Það er borin von, að ætla að meirihlutinn í Reykjavík, sem er eigandi Orkuveitunnar/Carbfix muni ekki valta yfir íbúa Hafnarfjarðar í þessu máli en þar er helsta iðja meirihlutans í Reykjavík að valta yfir vilja íbúa borgarinnar og má þar nefna umferðarmálin einkum Borgarlínu, staðsetningu Landspítalans og Reykjavíkurflugvöll sem dæmi.

Risahöfn í Straumsvík

Nú er svo komið að OR er búin og mun leggja tugi milljarða í Carbfix og er Hafnarfjarðarbær komin á einhvern afar undarlegan stað með með því að semja við Coda terminal um að dæla milljónum tonna af mengunarútblæstri frá járn-, stál-, ál- og sementsverksmiðjum, þ.e. frá umhverfissóðum í ESB, nánast niður í garða Hafnfirðinga og á leiðinni um að fara í eina stærstu framkvæmd síðari ára sem er gífurleg stækkun Straumsvíkurhafnar fyrir þessa sömu áhættustarfsemi "sem getur alltaf farið illa" skv. f.v forstjóra OR. "Það er eiginlega ekki hægt að skálda þetta því það er svo ruglað."

Starfsemin er afar orkukrefjandi og þarf að nota milljarða tonn af grunnvatni á nokkrum árum og mikið magn af heitu vatni sem hugsanlega þarf að jafnvel að hita enn frekar. Áhrif á lífríkið á landi og í sjónum svo á grunnvatnsstöðu og hreinleika grunnvatns eru algjörlega óljós en mengunarvökvinn getur verið að sullast um jarðlögin í allt að tvö ár frá niðurdælingu.

Ársskammtur af eiturefnum: 85, 40 feta gámar

Hafnfirðingar hafa farið fram á íbúakosningu um málið en Hafnarfjarðarbær vill þæfa málið með því það þurfi að byrja á því að „ná samningi“ við Carbfix um tilraunaverkefnið og klára allar tilheyrandi „rannsóknir“. ESB veitir Carbfix styrk upp á 16 milljarða til verkefnisins. Enginn veit þó hver á að fjármagna stækkun hafnarinnar í Straumsvík sem mun kosta minnst nokkra tugi milljarða (plús). Einnig þarf að semja um smíði sérstakra risastórra eiturefnaflutningsskipa sem ætlað er að sigla frá meginlandi Evrópu til Íslands þrisvar í viku og eitthvað kostar af peningum og mengun að sigla þeim til Íslands.

Undirritaður hvetur alla til kynna sér þetta undarlegu og í raun hættulegu framkvæmd, sem er bein atlaga að hinni tiltölulega hreinu náttúru Íslands en einnig að heilsu, samfélagi, á innviði og mannlífi íbúa Hafnarfjarðar í nafni "loftslagsmála". Ljóst er að niðurdæling CO2 í berglög hér á landi hefur ekki hin minnstu áhrif á hitastig jarðar.

Til hvers þá allt þetta brölt og allur þessi kostnaður? Hver hefur hag af því?

Mengunarúrgang frá öðrum löndum ætti aldrei að flyta til Íslands! Aldrei nokkurn tímann!

Tenglar:

Mótmælum staðsetningu Coda Terminal við íbúabyggð

Möguleg eiturefni í CO2 vökva (straumi) frá stóriðju í Evrópu (samantekt undirritaðs)

Tillögur Dags. B. Eggertssonar borgarstjóra um stofnun hlutafélags um Carbfix / Coda terminal

Dægurmál | Breytt 12.10.2024 kl. 23:25 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (1)

22.9.2024

Íslensk þjóð stendur á tímamótum í fullveldismálum

Stjórnarskráin er talin innihalda æðstu lög ríkisins sem öll önnur lög verða að taka mið af.”
Úr námsefni íslenskra grunnskólanema, Þjóðfélagsfræði, Á ferð um samfélagið. Garðar Gíslason 2016.

Sú hættulega öfugþróun hefur orðið hér á landi á undanförnum árum að lýðræðislega kjörnir fulltrúar fólksins, einkum þeir sem veljast til embætti ráðherra, hafa kosið að virða íslensku stjórnarskrána að vettugi. Alþingi hefur þannig ítrekað komist upp með að samþykkja lög sem sníða sneiðar af fullveldi þjóðarinnar þó svo þau lög gangi algjörlega í berhögg við stjórnarskrá íslenska lýðveldisins. Þetta þykir í lagi ef sneiðarnar eru skornar nægilega þunnar („spægipylsuaðferðin“). Þetta er auðvitað algjör lögleysa og svik við þann eið sem alþingismenn hafa svarið. Þeir hinir sömu hefðu svo sannarlega gott af því að rifja upp námsefni grunnskólanema í þjóðfélagsfræði. Íslenska stjórnarskráin (2. gr) leyfir alls ekkert framsal á fullveldi Íslands!

Nýleg dæmi um alvarleg stjórnarskrárbrot Alþingis tengjast mörg hver framkvæmd EES-samningsins: Persónuverndarlög ESB, evrópskt eftirlitskerfi á fjármálamarkaði, samkeppnisreglur ESB (sem viljandi voru reyndar viljandi ekki innleiddar að fullu til að viðhalda fákeppni hér á landi og sem nú veldur gremju hjá ESA), orkupakkar ESB og kolefnisskattar til ESB vegna flugs og sjóferða. Í öllum þessum málum er hluti af fullveldinu framselt til yfirþjóðlegs valds, þ.e. til ESB. Þetta eru alvarleg stjórnarskrárbrot!

Nú liggur fyrir á expresshraðli utanríkisráðherra Íslands frumvarp um innleiðingu Bókunar 35 við EES-samninginn. Margir furða sig á þeim ofsa sem þetta mál er rekið fram núna á 30 ára afmæli EES á Íslandi, á afmæli samnings sem flestir Íslendingar hafa hingað til litið á sem viðskiptasamning en ekki pólitískan og þar sem Bókun 35 hefur ekki hvatt dyra Alþingis eða valdið vandamálum hingað til. EES-samningurinn hefði aldrei verið samþykktur af íslensku þjóðinni árið 1994 ef það hefði þýtt framsal á löggjafarvaldi Alþingis til ESB.

Bjarni Jónsson alþingismaður VG skrifaði þ. 22. september 2024 ágæta grein á www.visir.is þar sem hann greinir svo frá, að margir lýsi yfir mikilli furðu yfir þeirri ákefð sem nú er lögð í að samþykkja bókun 35 við EES samninginn sem felur í sér að setja ákvæði inn í íslensk lög til að geta tekið evrópskar reglur fram yfir íslenskar lagareglur öllum stundum og hvað búi þar undir. (Bókun 35 framselji löggjafarvald Alþingis Íslendingar til ESB.)

Ekkert hafi enn komið fram sem skýrir hvers vegna það liggur svo mikið á að afgreiða frumvarp vegna bókunar 35 í samningnum um Evrópska efnahagssvæðið eftir tíðindalítil 30 ár. Þegar 3. orkupakki ESB var innleiddur í íslensk lög 2019 voru settir svokallaðir „fyrirvarar“ til að ekki væri leyfilegt að leggja sæstreng til erlendra ríkja nema með samþykki Alþingis. Ljóst er að Bókun 35 gerir þessa „fyrirvara“ að engu á einni nóttu g fleira má telja. Vindtúrbínuæðið gengur nefnilega ekki upp án umtalsverðrar hækkunar á raforku til Íslendinga, bæði til heimila og fyrirtækja. Fjórði orkupakki ESB ryður úr vegi öllum hindrunum fyrir raforkutengingum á milli landa og þá verður sæstrengurinn fljótur að skríða upp á strönd Íslands. Landsvirkjun fellur svo fyrir samkeppnisreglum ESB vegna stærðar sinnar á raforkumarkaðnum og verður seld einkaðilum.

Draumurinn og lokatakmarkið er því að geta selt Íslendingum raforku á uppboðsverði ESB-verði líkt og frændur okkar í Suður-Noregi neyðast til að gera vegna sæstrengja til ESB.
Bjarni Jónsson alþingismaður bendir á að verði Bókun 35 samþykkt verður leiðin greidd fyrir Evrópusambandið að ganga hömlulaust að orkuauðlindum og náttúru Íslands.

Stöndum vörð um fullveldi og sjálfstæði íslensku þjóðarinnar.

Nú reynir á samstöðu Íslendinga og Forseta Íslands!

Grein Bjarna Jónssonar á Visir.is

Dægurmál | Breytt 23.9.2024 kl. 22:10 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (10)

8.9.2024

Ber Íslandi að refsa Rússum? Og hver er kostnaðurinn af því?

Viðskiptabann á Rússa kostar sitt

Samtök atvinnulífsins óskuðu eftir því í lok árs 2015 að íslensk stjórnvöld endurskoðuðu stuðning sinn við viðskiptabann ESB á Rússland. Þau töldu bannið hafa haft mjög neikvæð áhrif á íslenskt atvinnulíf og áætluðu þá að íslensk fyrirtæki í sjávarútvegi og landbúnaði hefðu þá orðið af um fimmtán milljarða króna tekjum á ári vegna stuðnings stjórnvalda við það. Síðan er liðinn tæpur áratugur og því óhætt að margfalda þá upphæð nokkrum sinnum.

Þar að auki hafi áhrif á vöruútflutninga þeirra þjóða sem styðja bannið hafa verið hlutfallslega mest á Íslandi, en ESB hafði reglulega framlengt bannið um sex mánuði, en til stóð að það félli niður í lok janúar 2016.

Ísland er ekki hluti af Evrópusambandinu (ESB) en er hluti af Evrópska efnahagssvæðinu (EES) og Schengen-samkomulaginu sem tengir okkur samræmdri stefnu ESB í ýmsum málum m.a. varðandi refsiaðgerðir. Hins vegar eru efnahagslegar, sögulegar og félagslegar ástæður fyrir því að Ísland ætti að hugleiða að taka ekki þátt í refsiaðgerðum ESB gegn Rússlandi eða öðrum þjóðum:

Efnahagslegar ástæður:

Viðskipta- og efnahagstengsl: Rússland er afar mikilvægur markaður fyrir íslenskar sjávarafurðir, einkum fiskútflutning t.d. á makríl og síld. Refsiaðgerðir stefna þessum viðskiptum í hættu til frambúðar og skaða þannig íslenskan sjávarútveg, sem er lykilstoð efnahagslífsins. Viðskiptabann Íslands á Rússa hefur þegar gengið af mikilvægum fyrirtækjum dauðum (sbr. nýlegt dæmi, Skagann X3 á Akranesi) með tilheyrandi hörmungum fyrir nærumhverfið og þjóðarbúið í heild.
Orka og auðlindir: Stefna Íslands í orkumálum og hagsmunir af því að auka fjölbreytni í orku- og náttúruauðlindum er í uppnámi vegna refsiaðgerðanna. Þar sem Rússland er stór alþjóðlegur aðili í orkuöflun, sölu og dreifingu orku gæti það verið afar gagnlegt fyrir orkuöryggi Íslands og framtíðarsamstarf til viðhalda jafnvægi í samskiptum við Rússland.
Áhrif ferðaþjónustu: Rússneskir ferðamenn hafa lengi lagt sitt af mörkum til ferðaþjónustunnar á Íslandi. Refsiaðgerðir draga að sjálfsögðu úr fjölda rússneskra gesta og hefur bein neikvæð áhrif á tekjur Íslands í geira sem þegar er viðkvæmur fyrir alþjóðlegum efnahagssveiflum og kolefnisgjöldum ESB.

Sögulegar ástæður:

Hlutlaus utanríkisstefnuhefð: Í gegnum tíðina hefur Ísland haldið uppi hlutlausri afstöðu í alþjóðlegum átökum og hefur forgangsraðað samræðum og samningum fram fyrir refsiaðgerðir. Þessi nálgun er í takt við víðtækari sögulegri utanríkisstefnu Íslands um hlutleysi, sérstaklega á tímum kalda stríðsins.
Landfræðilegt jafnvægi: Sem smáþjóð í Norður-Atlantshafi hefur sögulegt hlutverk Íslands oft verið það að viðhalda jafnvægi milli stærri ríkja, á milli austurs og vesturs. Þessi landfræðilega staða landsins krefst þess oftar en ekki að Ísland móti sína eigin afstöðu frekar en að að sýna ávallt hlutdrægni í miklum alþjóðlegum deilum.
Samstarf á norðurslóðum: Ísland og Rússland eru norðurslóðaþjóðir sem eiga sameiginlega hagsmuni að gæta í stjórnun norðurslóða, umhverfisvernd og sjálfbærri auðlindastjórnun. Refsiaðgerðir og viðurlög hafa bein truflandi áhrif á þetta samstarf sem skiptir sköpum fyrir stefnumótun og umhverfishagsmuni Íslands.

Félagslegar ástæður:

Almenningsálitið: Íslenskt almenningsálit hefur í gegnum tíðina verið varfærnislegt og menn hafa ætíð verið tregir til að blanda sér í alþjóðleg átök og viljað forðast beina íhlutun í lengstu lög. Viðhorf almennings hallast að því að viðhalda góðum diplómatískum samskiptum við öll lönd, þar á meðal Rússland, frekar en að styðja refsiaðgerðir sem auka á spennu milli stórveldanna. Rifja má upp að einungis Rússar og Færeyingar stóðu með Íslandi í bankaráninu mikla árið 2008.
Menningarsamskipti og söguleg tengsl: Ísland og Rússland hafa átt rík sameiginleg menningar- og fræðileg samskipti í gegnum tíðina. Þessi tengsl geta stuðlað að gagnkvæmum skilningi og samræðum og geta refsiaðgerðir truflað þessi tengsl og takmarkað samskipti á milli þjóðanna.
Mannréttindi: Sumir líta á refsiaðgerðir sem aðför að rússneskum almenningi frekar en að stjórnmálaelítunni. Slíkt mannúðarsjónarmið gæti vissulega haft áhrif á félagsleg viðhorf til þátttöku í refsiaðgerðum Íslands.

Sjálfstæði Íslands í eigin stefnumótun:

Sjálfstæð ákvarðanataka Íslands, þó hún sé undir áhrifum af stefnu ESB vegna EES-aðildarinnar, er afar mikilvægur þáttur í fullveldi þjóðarinnar. Líta má á það að neita að taka þátt í refsiaðgerðum sem tákn um heilbrigða og sjálfstæða utanríkisstefnu Íslands og skuldbindingu til sjálfstæðrar og raunhæfrar ákvarðanatöku í hverju tilviki fyrir sig. Og þá vaknar sú spurning hvort refsiaðgerðir ESB hafi haft einhver áhrif á efnahag Rússlands eða þá gang stríðsins í Úkraínu? Hver er þá fórnarkostnaður Íslands af þátttöku í slíkum refsiaðgerðum?

Til hvers eru Íslendingar að refsa Rússum? Til hvers? Og hvað kostar það okkur sem þjóð?

Dægurmál | Breytt s.d. kl. 13:53 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (3)

6.9.2024

Kolefnisskattar ESB á flugið lagðir niður í Svíþjóð. Íslendingar borga enn...

Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir, utanríkisráðherra, sagði í viðtali við Mbl. í mars 2023 að þá fyrirhuguð löggjöf ESB um losunarheimildir á flugferðir væri „stærsta hagsmunamál Íslands frá upptöku EES samningsins“. Hún sagði að „það yrði aldrei verða samþykkt að samkeppnishæfni Íslands myndi skaðast“ líkt og sú löggjöf sem samþykkt hafði verið í ESB bar með sér.

Þrátt fyrir stóru orð ráðherrans og fögur fyrirheit voru Lög um viðskiptakerfi ESB með losunarheimildir samþykkt af Alþingi Íslendinga þ. 22. desember 2023. Einungis sjö þingmenn (þ.e. þingmenn Flokks fólksins og Miðflokksins) neituðu að samþykkja þessi ólög: Ásthildur Lóa Þórsdóttir, Bergþór Ólason, Eyjólfur Ármannsson, Inga Sæland, Jakob Frímann Magnússon, Sigmundur Davíð Gunnlaugsson og Tómas A. Tómasson

Innlent skattlagningarvald er ein af frumforsendum fullveldis ríkja. Með því að færa það úr landi veikja menn íslenskt fullveldi. Enn fremur orkar það mjög tvímælis út frá æðstu réttarheimild lýðveldisins, stjórnarskránni. Þetta mál sýnir eina af mörgum neikvæðum afleiðingum EES-samstarfsins sem leitt hefur til skerðingar á fullveldi Íslands.

Íslendingar hafa hagað sér eins og algjörir aumingjar í þessu máli sem bæði óskynsamlegt og óhagstætt gagnvart íslenskum hagsmunum ekki síst samkeppnishæfni landsins. Undirlægjuhátturinn gagnvart ESB er algjör og til háborinnar skammar fyrir Alþingi Íslendinga.

Svíar leggja niður kolefnisskatta á flugið

Svíar eru þátttökuþjóð í ESB eins og allir vita. Nú hefur ríkisstjórn Svíþjóðar og flokkur Svíþjóðardemókrata ákveðið að afnema hinn umdeilda flugskatt ESB.

- "Við munum einfaldlega leggja niður og fjarlægja þennan skatt á flugið", sagði Linda Lindberg, leiðtogi Svíþjóðardemókrata, á blaðamannafundi um fjárfestingar í haustfjárlögum. Flugskatturinn var settur á af fyrri ríkisstjórn Svíþjóðar árið 2018 til að draga úr loftslagsáhrifum flugsins. Þeir sænsku stjórnmálaflokkar sem kenna sig við Tidö-samkomulagið og flugfélögin hafa áður haldið því fram að skatturinn hafi neikvæð áhrif á samkeppnishæfni Svíþjóðar og hafa nú ákveðið að afnema hann frá 1. júlí 2025. Gert er ráð fyrir að verð á flugmiða innanlands og innan Evrópu verði um 80 sænskum krónum lægri og utan Evrópu um 325 sænskum krónum lægri eftir að flugskatturinn verður lagður niður.

Íslendingar borga, til að móðga ekki ESB

Á meðan þurfa íslenskir flugfarþegar og fyrirtæki greiða fulla kolefnisskatta til ESB vegna ömurlegrar hagsmunagæslu og roluskaps utanríkisráðuneytisins.

Dægurmál | Breytt s.d. kl. 17:16 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (1)

3.9.2024

Vigdís skefur ekki utan af því

Vigdís Hauksdóttir segir ríkisstjórninni til syndanna í Silfrinu &nbsp;

Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (3)

31.8.2024

Aukinn vopnaburður unglinga - Innflutt vandamál

Aukinn vopnaburður unglinga lýsir í raun þeim grundvallarbreytingum, sem hafa orðið á íslensku samfélagi í tíð núverandi ríkisstjórnar. Meginábyrgðin liggur hjá ráðherrum Sjálfstæðisflokksins sem lengst hafa farið með þann málaflokk sem snýr að löggæslu- og dómsmálum og málefnum útlendinga. Hvatinn hefur komið frá samstarfsflokkunum.

Hingað til lands hafa streymt óáreittir ýmiss konar glæpahópar, hryðjuverkamenn og aðrir misyndismenn. Erlendar glæpaklíkur hafa hreiðrað um sig hér á landi með góðum árangri varðandi eiturlyfjadreifingu og sölu, innbrotum, þjófnaði, eignarskemmdum, ofbeldi, oftar en ekki kynbundnu, og ónæði fyrir hinn almenna borgara. Ungt fólk getur ekki lengur treyst því að fá að ganga óáreitt um bæjarfélög sín á kvöldin og á næturlagi og konur verða fyrir stöðugu áreiti og ofbeldi af hendi útlendinga, jafnvel leigubílstjóra!

Hvers vegna bera íslenskir unglingar nú vopn? Skýringin er sáraeinföld. Fjölgun erlendra glæpahópa og stóraukið ofbeldi í tengslum við þá veldur því að unglingunum þykir sem þeir þurfi að vopnavæðast til að geta varið sig. Innfluttir hryðjuverkamenn eru jafnvel farnir að ráðast á unglingana í skólunum! Enginn er óhultur. Þetta er innfluttur vítahringur í boði fjölmenningarsinna og glóbalista.

Að venju er byrjað á öfugum enda: „Það þarf að breyta unglingunum okkar, það þarf að breyta þeirra viðhorfi“ er sú mantra sem þulin er í sífellu. Lausnin felst ekki í því að breyta íslenskum unglingum. Það er ekkert að þeim. Lausnin felst í því að uppræta erlenda / og innlenda glæpahópa og vísa skilyrðislaust öllum innfluttum glæpamönnum tafarlaust úr landi sem unnt er skv. íslenskum lögum. Við erum að missa tökin. Íslenskir unglingar þurfa fyrst og fremst aukið öryggi í samfélaginu. Það dugar ekki að taka af þeim hnífana og hnúajárnin. Það dregur ekki úr ótta og óöryggi. Nú þarf að hreinsa rækilega til!

Dægurmál | Breytt s.d. kl. 17:49 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (3)

30.8.2024

Spennandi flokksráðsfundur XD?

Hvað er framundan hjá Sjálfstæðisflokknum?

Frekara framsal á fullveldi Íslands með Bókun 35 og fjórða orkupakka ESB? Hærri vextir, aukin ríkisútgjöld og hærri skattar vegna "borgarlínu" og útlendingamála og milljarðagjafa og styrkja til vildarvina og hærri kolefnisgjöld til ESB, allt í nafni "loftslagsmála og orkuskipta" og kaupa á byssukúlum til að kála fleiri ungum rússneskum hermönnum? Þetta kostar allt sitt og eykur enn á verðbólguna. Það má auðvitað alltaf níðast frekar á örorku- og ellilífeyrisþegum með auknum skerðingum á þeirra lífeyri. Svo má auðvitað gleðja sveitavarginn með vindtúrbínum. Spennandi flokksráðsfundur á morgun?

Höfundur er f.v. sjálfstæðismaður og einn af stofnendum Félags sjálfstæðismanna um fullveldismál og samtakanna Orkan okkar.