Hæfileg óreiða lýsir til lifunar

Það hefur lengi verið draumur manna að geta virkjað sólarorkuna með beinum hætti. Ljóstillífun plantanna hefur verið hulin leyndarhjúpi. Smám saman er uvísindamenn að afhjúpa þessa leyndardóma náttúrunnar. Plöntur, þörungar, vissar bakteríur, frumdýr og jafnvel þróðari dýr svo sem salamöndrur geta unnið orku úr sólarljósinu með ljóstillífun, til að framleiða næringu. Þetta ferli er undirstaða tilveru þeirra lífvera, sem ofar eru í fæðukeðjunni. Plöntur fanga orku sólarljóssins með hvatberum, svokölluðum "grænukornum" sem nýta vissar bylgjulengdir sólarljóssins til að breyta koltvíoxíði og vatni í sykur, sem er orkuríkt efnasamband, og súrefni sem aukaafurð:

6H2O + 6CO2 + ljós → C6H12O6 (glúkósi) + 6O2

Í Massachusetts Institute of Technology í Bandaríkjunum er ansi klár náungi, efnafræðingur að mennt, sem heitir Jianshu Cao. Hann lítur út eins og brjálaðir prófessorinn, tryllt augnaráð undir stríðu hári stendur beint upp í loftið eins og ergjarnan á hljómsveitastjórum. Maðurinn er þar að auki óðamála. Honum hefur tekist þrátt fyrir þetta og með hjálp aðstoðarmanna sinna, sem eru ekki nærri eins skrýtnir, að kortleggja ljóstillífunina með nokkuð nákvæmum hætti. Hann komst að því, að plönturnar nýta sér lögmál skammtafræðinnar til að fanga sólarljósið með áhrifaríkri aðferð, þó svo þær geti einungis nýtt sér um 2% af því sólarljósi, sem á þær falla. Rafeindir í ysta lagi grænukornanna taka til sín orku frá ljóseindunum og miðla henni til annarra orkuminni sameinda. Þessi ferill er endurtekinn í keðju sameinda innan grænukornanna þar til rafeindin þ.e. orkan losnar frá keðjunni og geymist sem kolvetni. Grænukornin gegna því þrenns konar hlutverki í þessu ferli; móttaka orku, flutningur hennar og miðlun. Dr. Cao hefur tekist að þróa tölvulíkan, sem segir til um hagstæðasta hlutfallið á milli þessara þriggja þátta. Þessa þekkingu geta erfðafræðingar nú nýtt til að hanna og smíða lífverur, sem nýta sólarljósið með áhrifamiklum hætti (sumir tala jafnvel um að þróa lífverur sem "borða" sólarljós)​.

Draumurinn er að framleiða erfðabreytta fiska, svín og hænur, sem nærast eingöngu á sólarljósi. Namm! Það mætti t.d. koma fyrir ljóstillífunar-bakteríum í þessum dýrum.

Í flestum rannsóknarstörfum leitast menn við að minnka og jafnvel útiloka allar truflanir. Komið hefur hins vegar í ljós, að plönturnar, eins og aðrar lífverur,​ nýta sér vissar skammtafræðilegar sveiflur eða truflanir í flutningi rafeindanna ​til að ná fram sem bestri nýtingu​. Hér gildir því lögmálið "Hvorki of eða van, er best" (e:"Keep it simple, but not too simple"). Nú líður því ekki á löngu, þar til menn geti á björtum sólardegi sett nýja lífræna-erfðafræðilega-undraorkutækið hans Dr. Cao út glugga og stuttu seinna hellt á bílinn lífrænu eldsneyti. Einnig mætti bæta út á sykurgrautinn smá geri og halda svo partý.   ​ 

Verði ljós - til lifunar..

Keep it Simple
but not too simple

Dr. Cao

ref.
http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=power-plants-engineers-mimic-photosynthesis
New Scientist - 11 December 2010
http://is.wikipedia.org/wiki/Lj%C3%B3still%C3%ADfun

Kýldur einu sinni eða tvisvar?

Nú var verið að færa úr stað eitt elsta og virðulegasta hús bæjarins, Vonarstæti 12. Ég bjó í þessu húsi öll mín æskuár og á þaðan margar góðar og áhugaverðar minningar. Húsið er mjög sérstakt að mörgu leyti og​ á sér merkilega sögu. Nú er það nefnt Skúlahús og hýsir skrifstofur 4-hjóla-flokksins.

Oddfellowhúsið, var næsti nágranninn og þar voru Loftleiðir með veitingasölu fyrir "stoppover" farþega á sínum tíma. Mikið af matvælum var hent á degi hverjum og því söfnuðust rónar og fátæklingar bak við​ húsið ​og átu upp úr ruslatunnunum. Eftir matinn settust rónarnir gjarnan á lága steingirðinguna fyrir framan Vonarstræti 12, settu upp sólgleraugu, stönguðu út tönnunum, og fengu sér brennivín í hádegissólinni. Við krakkarnir þekktum þá flesta með nafni og lærðum mikið af þeim í praktískum róna​fræðum t.d. hvernig hægt er að komast í vímu af skósvertu, hvaða rakspíri hentar best til drykkju, notkun kökudropa eftir bakstur og að ​drekka spíra ofan í antabus, sem er alls ekki einfalt. Svo voru drykkjuvísurnar ekki af lakara taginu. Mikið bræðralag ríkti vanalega ​meðal þessara óreglumanna og þeir skiptu bróðurlega á milli sín öllum veraldlegum eigum í eins konar norrænu rónakerfi. Stundum  kastaðist þó í kekki.

Eitt sinn sátu tvei​r rónar á veggnum og var annar þeirra með litla brennivín. Eignarhaldið var þó ekki á hreinu og þóttust báðir eiga hana. ​Hinn bað um sjúss og var það auðsótt mál. Hann greip flöskuna og í stað þess að fá sér sopa hljóp hann með hana af stað niður á tjarnarbakkann og ætlaði greinilega að eigna sér bokkuna og klára hana í einum teig​. Hann var byrjandi. Hinn róninn varð auðvitað ævareiður og öskraði á eftir ræningjanum, að ef hann skilaði ekki ránsfengnum þá yrði hann kýldur. Ræninginn lét sér ekki segjast og bar sig til við að fara að tæma flöskuna og hótaði jafnvel að hella innihaldinu niður. Hinn kallaði þá, að hann myndi kýla hann tvisvar ef hann tæmdi flöskuna.

"Ég ætlaði bara að fá mér sopa, ekki að tæma flöskuna. Ég er ekki einu sinni byrjaður" svaraði þá ræninginn. ​ 
"Hvort viltu verða kýldur einu sinni eða tvisvar?"
"Því er erfitt að svara, þegar maður veit ekki hvað hvert högg er þungt", svaraði þá ræninginn og tæmdi flöskuna í einum teig, því þetta var hans brennivín. ​

Vonarstræti 12 var nýlega ​snúið á grunn​inum, rangsælis​ í ​norður ​og snýr nú rassinum að Tjörninni og ráðhúsinu, sem reist í þeirri tíð er Davíðs réði og Geir var óbreyttur (svona óbarinn biskup).

Í gamla herberginu mínu í risinu hefur til skamms tíma haldið skrifstofu fjármálaráðherra þjóðarinnar, Steingrímur frá ​Gunnarsstöðum. Ekki veit ég hvort hann situr þar enn. Hann virðist þó eitthvað hafa hafa snúist.​


Keep it simple
BB King

 

 

 

 

 

Mynd:  http://www.flickr.com/photos/7265246@N07/5002105023/sizes/m/in/photostream/

Eldgosafóbía

Ari Trausti skrifar mjög áhugaverða grein í Fréttablaðið í dag um jarðhræringar á Reykjanesi. Eins og flestir vita þá hafa jarðskjálftar verið tíðir á þessu svæði undanfarin misseri og skemmst er að minnast mikillar sprengingar í hver í Krýsuvík og breytinga á Gunnuhver, sem nú er orðinn stæsti hver landsins.  Nú skelfur allt og titrar í Krýsuvík og nær skjálftavirknin allt norður á Tvídægru.  

Ari Trausti segir m.a: "Jarðhræringar eru tíðar á Reykjanesskaga. Þar eru fjögur eldstöðvakerfi með tilheyrandi sprungusvæðum og það austasta hreykir Hengli, ungri megineldstöð, en hin bera ekki þróuð eldfjöll. Margar sprungur á skaganum stefna í norðaustur, innan eldstöðvakerfanna. Þar skelfur alloft og stundum gýs, einmitt í hrinum ekki ólíkum Kröflueldum. Svo er annað sett af sprungum að finna á skaganum. Þær stefna norður og einnig þar skelfur jörð en gýs ekki. Ástæðu þessarar tvískiptingar er m.a. að finna í þeirri staðreynd að plötuskilin á skaganum eru þvinguð og beygð til austurs en tengjast þar á Suðurlandsskjálftabeltinu og Hengilskerfinu."

Síðar segir: "Saga eldvirkni á Reykjanesskaga eftir lok síðasta jökulskeiðs (á umliðinum 12.000 árum eða svo) er fjölbreytt. Fyrstu árþúsundin voru svokölluð dyngjugos algeng, með þunnfljótandi hrauni. Einnig kom þá upp jarðeldur á sprungum með bæði þunn- og þykkfljótandi hraunum, í öllum kerfunum. Eftir því sem lengra leið á hlýskeiðið hurfu dyngjugosin úr sögunni og slitnar gígaraðir á sprungum urðu algengustu nýju eldstöðvarnar.

Jarðeldurinn hefur gjarnan gengið yfir í hrinum, jafnvel svo að fleiri en eitt eldstöðvakerfi hafa verið virk á ólíkum tímum, innan tveggja til þriggja alda. Engar "reglur" eru þó algildar. Á milli slíkra eldvirknistímabila eða óróalda virðast líða 500-1000 ár."

Þessi stórmerka grein Ara Trausta hefur gjörsamlega læknað mig af eldgosafóbíunni og hamfarahugsunum. Nú get ég loks slappað af.

ps
við hefðum kannski ekki átt að stofna þessa Icesave reikninga...

Keep it Simple
BB King

 

Arsenik, einum ragn, öðrum gagn

Arsenik er eitur. Í nógu stórum skömmtum drepur það lífverur. Þó ekki allar. Nú hafa bandarískir vísindamenn fundið bakteríur; GFAJ-1, sem tilheyra stofni Halomonadaceae baktería af ætt Gammaproteobakteria, sem nýta arsenik í stað fosfórs í líkama sínum. Þessar bakteríur fundust í seti stöðuvatnsins Mono Lake í Kaliforníu. Þessar bakteríur eða svipaðar hafa reyndar verið þekktar undanfarin tvö ár eða svo.

Fosfór er uppistaðan í erfðaefni okkar, DNA og RNA. Allar þekktar lífverur nota þar að auki orkuríkt fosfórsamband, ATP, sem er nokkurs konar lífræn rafhlaða. Arsenik er beint undir fosfóri í lotukerfinu svo þessi efni hafa svipaða efniseiginleika, þótt efnafræði þeirra sé of ólík til þess að arsenik geti leyst fosfór af hólmi í flestum lífverum. Eitrunaráhrif arseniks eru vegna truflandi áhrifa þess á ATP og aðra þætti í orkuflutningi frumanna einmitt vegna þess hve arsenik er líkt fosfór að efnafræðilegri uppbyggingu. Einnig hefur það skaðleg áhrif á fosfólípíð, sem eru í frumuhimnum. Blæðingar frá slímhúð er eitt af einkennum arsenikeitrunar. 

 

Þessi uppgötvun þó einföld sé, kann að hafa gífurleg áhrif á skoðanir manna á lífi í alheiminum. Nú hafa vísindmenn komist að því að lífverur geta haft allt aðra uppbyggingu en þá, sem hefur fram að þessu verið kennd í kennslubókum. Enn fleiri möguleikar kunna því að fyrirfinnast í alheimnum. NASA hefur verið að læðupúkast með rannsóknir á þessum bakteríum og marga grunar að þeir hafi nú uppgötvað líf á öðrum hnöttum en sú ekki enn reiðubúnir til að greina frá því. E.t.v. eru ekki öll kurl komin til grafar í þessu máli. Geimverufræðingar gleðjast mjög þessa dagana.

Keep it Simple
BB King

ref.

http://www.nasa.gov/topics/universe/features/astrobiology_toxic_chemical.html
http://stjornuskodun.blog.is/blog/stjornuskodun/entry/1122015/

Egils Gull

Skapandi menningarstarfsemi er orðinn stærsti atvinnuvegur þjóðarinnar. Að skrifa um glæp skilar meiri arði en glæpurinn sjálfur. Stofnaðir hafa verið glæpaskólar þar sem ungu fólki er kennt að fremja glæpi, en bara í huganum að sjálfsögðu, og skrifa um þá glæpaspennusögur.

Íslenskar glæpasögur seljast í tonnatali á Oxford Street og Wall Street. Gjaldeyrisforði landsins gildnar, ekki lengur vegna bankarána heldur vegna glæpasagnaritunar, sem aflar nú þjóðinni meiri gjaldeyris en álverin. Listamenn og skáld ganga ekki lengur hungraðir um götur bæjarins eða hanga á kaffihúsum. Þeir sitja við rándýra uppljómaða tölvuskjái og skipuleggja nýja glæpi, í huganum. 
Þeir eru orðnir fjárfestar.


Keep it simple
BB King

 

 

Lýðræðið krufið in að beini

Fréttir berast nú af því að illa sé komið fyrir Lýðræðiðinu. Á það hafi verið krotað með vitlausum HB blýanti, það brotið í tvennt, og það strokað út. Það hvarf þó ekki alveg af borðinu þar sem notað var vitlaust strokleður. Sem betur fer segja margir.

Reynt var að kryfja Lýðræðið á grófu tréborði í Laugardalshöllinni, sem áður fyrr hafi verið notað af gömlum krufningameistara. Sá gamli var víst talnablindur, gat ekki greint á milli 1 og 7 og 4 og 9. Krufningaskýrslur hans má því túlka á ýmsa vegu. Þær eru ógildar.  

Nú þarf að kryfja Lýðræðið aftur og nú inn að beini.

Töfralæknir hefur verið fenginn frá Zimbabwe til verksins en þar kunna menn víst til verka. 


 

Töfralæknir frá Zimbabwe
býr sig undir krufningu

 

 

 

 

 

Keep it Simple
BB King

Lekaliðar Íslands

Íslendingar hafa á síðustu árum verið afspyrnu klaufalegir í alþjóða samskiptum. Nú hefur íslenska slúðurfréttastofan Wickedleaks með íslenskan stjörnufréttamann innanborðs birt milljónir sendiráðsbrandara á Netinu. Þar koma fram mjög óvænt atriði sem, mönnum hafði ekki órað fyrir. Stórveldin reyna sem sagt að njósna hvert um annað, gera grín að vitlausum þjóðarleiðtogum, nota óvönduð vinnubrögð og jafnvel drepa hermenn og saklausa borgara.

Vá! Þetta er eins og í vísindaskáldsögu. Hverjum hefði dottið þetta í hug?

Þessi leki á eflaust eftir að auka hróður landans í alþjóðlegum samskiptum. "Wickedleaks-Vikings of the North." Lekaliðar Íslands eru hetjur dagsins.

Keep it simple
BB King

Kjarnorkuslys?

Svíar og fleiri þjóðir hafa lengi haft talsverðar áhyggjur af öryggismálum kjarnorkuvera í Litháen og Rússlandi og hafa m.a. harðlega gagnrýnt öryggismál í kjarnorkuverinu Ignalina í Litháen. Sitt sýnist þó hverjum um hvort raunveruleg hætta stafi af Ignalina, sem er af sömu tegund og það sem var í Tsjernóbíl en orkumálaráðuneyti Bandaríkjanna lýsti á sínum tíma Ignalina-kjarnorkuverinu sem einum hættulegasta kjarnorkubúnaði í heimi.

 

Það var reist á 9. áratugnum í borginni Visaginas í Litháen þegar landið var enn hluti af Sovétríkjunum sálugu. Verinu var formlega lokað á gamlársdag 2009 með aðstoð norræns fjármagns til að uppfylla skilyrði ESB fyrir inngöngu Litháens í sambandið. Lokun versins hófst þó mun fyrri eða árið 2004.  Nú berst orðrómur um að um 300 tonn af geislavirkri eðju hafi lekið úr kjarnorkuverinu í Ignalina þ. 5. október 2010. Þetta er haft eftir sjónarvottum. Ef rétt reynist er hér um að ræða mjög alvarlegt umhverfisslys, sem merkilega lítið hefur verið fjallað um í fréttum.

 

Keep it simple
BB King

 

 

 ref.
http://www.mbl.is/mm/gagnasafn/grein.html?grein_id=1067380
http://www.bellona.org/articles/articles_2010/ignalina_leak

Fiskafótsnyrting - ný della?

Tyrkir hafa í yfir 400 ár notað tannlausa fiskitegund til að snyrta á sér fæturna. Fiskarnir narta í dauða húð á fótunum svo sem líkþorn en láta heilbrigða húð í friði. Tilfinningin er eins og að loftbólur leiki um húðina. Einfalt og gott.

Íslendingar er þekktir fyrir að fá allir sömu delluna í einu: Fótanuddtæki, vídeóleigur, refabú,  bankarán. Hvers vegna ekki núna fiska-fótsnyrti-stofur (Fish Pedicure)?

Keep it simple
BB King

 

 

https

í stað http er málið. Ein lausn á þessu hvimleiða galla í Firefox (Firesheep viðbótinni) er hér:

http://techcrunch.com/2010/10/25/firesheep/

 

Þráðlaus net hættuleg