Nú er lag! ....Ómari til handa

Nú er lag að þakka Ómari fyrir frábær störf hans á öllum sviðum, sem óþarft er að rekja. Hann hefur unnið mjög óeigingjarnt starf við verndun náttúru landsins og sýnt okkur Ísland á einstakan og á óviðjafnanlegan hátt.

Stofnuð hefur verið Facebook síða honum til handa þar sem er að finna allar upplýsingar um það hvernig menn geta sýnt Ómari virðingu í tilefni af sjötugsafmæli hans og þakklæti um leið:
Afmælisgjöf til Ómars

Keep it simple - BB King

 

Skammtapólitík

Það getur verið mjög erfitt fyrir okkur leikmenn að átta okkur á skammtafræðinni. Þar er nefnilega ekki á vísan að róa. Flestir vilja að sá heimur sem við lifum og hrærumst í sé þekktur og sæmilega stöðugur og helst fyrirsjáanlegur. Þetta er auðvitað óskhyggja. Raunveruleikinn er annar.

 

"Þegar ég heyri kött Schrödingers mjálma, gríp ég til byssunnar", er haft eftir eðlisfræðingnum kunna Stephen Hawking*. Schrödinger þessi hafði sett fram þá undarlegu kenningu að ef líf kattar í lokuðum kassa væri undir því komið, hvort ákveðin geislavirk eind með vissan helmingunartíma klofnaði eða ekki á tilsettum tíma, þá er ógjörningur að vita fyrirfram (þ.e. áður en gáð er ofan í kassann) hvort kötturinn væri lífs eða liðinn. Hið undarlega er, að skv. kenningunni gæti kötturinn verið dauður, sprelllifandi eða hálfdauður. Og ekki nóg með það, kötturinn gæti verið þetta allt samtímis.

Stjórnmálamenn nútímans virðast gera sér fulla grein fyrir þessu nytsama lögmáli. Það er hægt að ganga í ESB, ganga ekki í ESB eða hvoru tveggja eða að hálfu  leyti. Menn bjarga heimilunum, bjarga smá og bjarga þeim ekki. Það er hægt að fara eftir dómi Hæstaréttar, fara ekki eftir Hæstarétti eða að hálfu leyti eða blanda þessu saman á dásamlega heimskulegan hátt. 

Stjórnmálin fylgja því að fullu lögmálum skammtafræðinnar. Það er því ekki á vísan að róa.

*Stephan Hawking var þarna reyndar að gera grín að ljóðskáldi Nazista Hanns Johst og í fyrstu útgáfu kenningar Schrödingar var kötturinn drepinn með byssu. 

Keep it simple
BB King

   

Stóra ESB-málið snýst ekki um peninga

Það snýst ekki um það hvort við þurfum að borga 4 milljarða fyrir umsóknina eða hvort við fáum 4 milljarða í (van-)þróunarstyrki frá ESB. Það snýst að vissu leyti um það, hvort við fáum að veiða fisk, rækta fé og íslenskar agúrkur. Það snýst þó meira um það, hvort við fáum áfram að borða hvalkjöt og súrt hvalsrengi, hákarl, súrsaða hrútspunga og reykt sauðakjöt.

Það snýst algjörlega um það, hvort við fáum að kalla matinn okkar áfram sínu rétta nafni. Það er nefnilega svo, að í ESB ræður nefndin því, hvað menn láta ofan í sig og ekki síst hvað menn kalla matinn sinn. Allt þarf að fylgja Evrópustöðlum. "Hólavallahangikjöt" yrði væntanlega bannorð. "Þorramatur" myndi gera menn óða. 

Veljum íslenskt. 

 

Euro-sheep-you-knows

 

 

 

Keep it simple
BB King 

Skjóta menn nú hvali?

Fréttir (Bylgjan) berast nú af því, að veiðimenn skjóti nú hvali hér við land. Þetta vekur furðu. Hvalir eru blóðheit spendýr. Dauður hvalur sekkur því eins og steinn. Áður fyrr höfðu menn vit á því að skutla hvali. Það hljómar mun betur. Þeir nást þá a.m.k. á land



Keep it simple
BB King

ljósm. Atli Harðarsson

Lélegt lýðræði

Það er merkilegt hve lýðræðið á orðið erfitt uppdráttar. Það er enn vinsælt, það vantar ekki. Það er bara orðið svo lélegt að menn treysta ekki á það lengur. Menn hrópa eftir auknu lýðræði, íbúalýðræði, beinu lýðræði, þjóðaratvæðagreiðslum og hvað eina. Svo fá menn tækifæri til að tjá skoðanir sínar, félög, heilu stjórnmálaflokkarnir og jafnvel öll þjóðin. Lýðræðisleg niðurstaða fæst í málum þar sem einfaldur meirihluti ræður. En það er bara ekki nógu gott. Menn sætta sig alls ekki við niðurstöðurnar.  

Lýðræðið er orðið svo lélegt.

 

Keep it simple
BB King 

Styðjum Jónsa

NPR (National Public Radio) í USA er nú með skoðanakönnun meðal netverja um besta lag sumarsins. Það á meðal er eitt lag Jónsa litla. Hægt er að greiða honum atkvæði hér.

Keep it simple
BB King

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

Óreiða, normalkúrva eða list

Einstein entist ekki ævin til að setja saman eina allsherjarkenningu um lögmál alheimsins, svokallaða sameinaða sviðskenningu. Fyrst honum tókst það ekki, verður einhver bið á að það verði gert (a.m.k. að fram komi kenning, sem A.E. sjálfum hefði líkað, þ.e sem sett er saman á "listrænan hátt", eins og hann hefði orðað það).

 

Flestir vilja hafa gott skipulag á hlutunum, finnst það öruggara. Fyrirsjáanleiki þykir æskilegur. Jarðfræðingar sáu þó ekki fyrir stóra jarðskjálftann í Kaliforníu árið 1989 og veðurfræðingar sáu ekki fyrir gífurleg flóð af völdum mikils úrhellis í Miðausturlöndum árið 1993. Enginn sá fyrir gos í Eyjó, nema einn strákur í Mosó með brennandi áhuga á jarðskjálftum. Og enginn sá fyrir, að ReyKóp yrði stjórnað af anarkistum árið 2010. Það virðist því ekki vanþörf á einni allsherjarkenningu, sem getur sagt fyrir um allskonar.

Hagfræðin hefur gert ráð fyrir því, að verðbréfamiðlarar vegna djúps skilnings þeirra á peningum og stjórnarfari, geti spáð fyrir um gengi verðbréfa og að ákvarðanamynstur þeirra fylgi í raun normalkúrvu, a.m.k. þegar til lengri tíma er litið. Þeir geti nýtt sér djúpan skilning á þjóðmálum og fyrri reynslu til að sjá fyrir hreyfingar á markaðnum. (sbr. Lakatosian hard core axiom of the economic research program - Rosser 1993). Reynslan hefur þó sýnt að þessar ályktanir standast þó ekki raunveruleikaprófið. Í rauninni gilda þar lögmál óreiðu. Hin minnsta yfirsjón getur haft afdrifaríkar afleiðingar. 

Stjórnmálamenn trúa því stundum, að þeir geti séð fyrir og stjórnað hegðun kjósenda, sem séu í raun bara normalkúrfuafglapar. Þetta stenst heldur ekki raunveruleikaprófið. Kjósendur haga sér nefnilega ekki eftir línulegu mynstri. Langtímaspár eru því útilokaðar vegna þeirrar óvissu, sem ríkir í upphafi hvers ferlis og sem margfaldast hratt með tímanum.  Stjórnmálafræðingar virðast alltaf jafn undrandi á þessu.

Lýðræðið stendur mitt á milli alræðis og stjórnleysis en getur fallið í hvora áttina sem er. Almennar kosningar eru oft fyrsta skrefið í átt til lýðræðis í þeim löndum þar sem stjórnleysi hefur ríkt. Til að lýðræðið haldi velli þurfa kosningar að þjóna tilgangi sínum, þ.e. hafa áhrif á stjórnmálaþróunina. Að öðrum kosti missa þær marks. Kjósendur vilja, og geta haft áhrif. Þeir eru þó ekki eylönd og margt í umhverfinu hefur áhrif á hegðun þeirra. Þeir hópast saman. Möguleikar nýrra framboða til að komast til valda eru því afar litlir og það krefst mjög sérstakra aðstæðna í þjóðfélaginu. (sbr. Sznajd model (Stauffer, 2001)).

Þegar normalkúrfuatkvæðin uppgötva að þau hafa lítil sem engin áhrif í lýðræðislegu þjóðfélagi er fjandinn laus. Þá skapast jarðvegur fyrir aukinni óreiðu. Menn verða eins og hengdir upp á þráð (eða vír). Þá skapast jarðvegur fyrir stjórnleysi. En það þarf snillinga eða allskonar listamenn til að sannfæra þá sem áður dreymdi um íbúalýðræði eða jafnvel ofurlýðræði um að stjórnleysið sé framtíðin.  Í því er listin fólgin.    

Keep it Simple
       BB KING

ps
óreiða leiðir til nýs stöðugleika 

New Kid in Town

"There's talk on the street; it sounds so familiar
Great expectations, everybody's watching you
People you meet, they all seem to know you
Even your old friends treat you like you're something new

Johnny come lately, the new kid in town
Everybody loves you, so don't let them down"
                   THE EAGLES - NEW KID IN TOWN

 

Keep it Simple
BB KING

Alveg rafmagnað

Nú er stemmingin víða rafmögnuð. Hluti af skýringunni getur verið ákveðinn fortíðarvandi. Gömul kvika hefur komið upp á yfirborðið og sprungið þar með látum. Afraksturinn dreifist um umhverfið og mönnum súrnar. Það svíður í augun og vit. Talsvert eymir enn eftir af ertingi og pirringi. Eitrað andrúmsloft.

Vísindamenn hafa nú komist að því, að eldfjallaaskan úr Eyjó, sem truflað hefur flug víða í Evrópu er afar rafmögnuð. Hingað til hafa menn haldið því fram að öskuský séu einungis hlaðin rafmagni við ystu mörk þeirra þ.e. efst og neðst og sé það orsök þeirra miklu eldinga, sem sjást gjarnan við eldgos þar sem öskuský eru áberandi. Bretar sendu nýlega veðurathugunarloftbelg upp í andrúmsloftið þ.e. í gegn um öskuský frá Íslandi og kom þá í ljós, að allt skýið var mjög hlaðið rafmagni. Og ekki nóg með það. Öskuagnirnar inni í skýinu virtust viðhalda og mynda rafhleðslur á eigin máta, væntanlega með núningi á milli agnanna. Þessar rafhleðslur eru taldar geta valdið alvarlegum truflunum á samskipta- og stjórntækjum flugvéla, sem fljúga í gegn um öskuský. Einnig eru hugsanleg áhrif á veðurfar t.d. regn.

Það er því ekki einungis yfirborðið, sem getur verið rafmagnað heldur innviðirnir einnig. Einkum þar sem núningur er. Gæta þarf varúðar í slíku umhverfi. 

ref.
ScientificAmerican.com-10-05-28

Self-charging of the Eyjafjallajökull volcanic ash plume

 

Keep it Simple
     BB King

Að fara alla leið

Mörgum verður um þessar mundir tíðrætt um ferðir. Rætt er og ritað um ferðalög, vegferðir og göngur. Stöðnun er bannorð, allt þarf að hreyfast, ganga eftir. Fáir fara þó alla leið. Margir hætta við eða snúa við á miðri leið. Það þarf kjark og þrautseigju til að fara leiðina á enda. Leika leikinn til fulls. Hálfkák er algengt. Færa má rök fyrir því, að góður undirbúningur ferðar skipti jafnvel meira máli en ferðin sjálf, hvað þá ferðalokin. 



Í erindi Sigurðar Norðdals, “Ferðin, sem aldrei var farin” segir Marcus Árelíus við hinn unga Lucius, sem eytt hafði öllum kröftum sínum og hæfileikum í undirbúning fyrir ferðina miklu:
   
“Þú hefur búið þig vel og drengilega undir þá ferð sem keisari þinn kvaðst hafa fyrirhugað þér. Þú stendur nú frammi fyrir mér albúinn til þess að færast hverjar þær þrautir í fang, sem þér kunna að bera að höndum. Þú hefur gert þína skyldu. Nú á eg eftir að gera mína: að leysa þig frá þessari kvöð. Ferðin, sem eg talaði um, verður aldrei farin.”


Menn eru misvel undirbúnir fyrir verkefni og ferðalög. Það er skynsamlegt að gæta að, hvernig undirbúingi er háttað því það getur í raun skipt meira máli en það hvort menn náðu leiðarenda . Við tökum ofan fyrir þeim, sem leika leikinn til fulls, reyna að ná alla leið. Vel undirbúnir. Af eigin verðleikum.


Keep it Simple
BB King